Friday, June 13, 2008

Διαδίκτυο: η μηχανή και ο άνθρωπος σε συμβίωση



Να ένα πρόσφατο άρθρο του Νίκολα Καρρ που διάβασα σχετικά με το θέμα 'τι είδους μηχανή είναι το διαδίκτυο'. Το άρθρο προβλημάτισε τον Κεβιν Κελλυ (γνωστό φιλοσοφίζοντα σχολιαστή στο πρώτο περιοδικό του κυβερνοχώρου WIRED) αν έχει κάποια βάση η προσέγγιση του Καρρ για τις αρνητικές επιδράσεις του google στις ικανότητες του ανθρώπινου μυαλού.

Στη δική μου περίπτωση από τον Κελλυ πήγα στον Καρρ και μετά θυμήθηκα διάφορες σκέψεις μου σχετικά με τη φύση του διαδικτύου και την αναζήτηση μιας κάποιας 'ολιστικής' εικόνας γι'αυτό. Η εικόνα λέει ότι ο γούγλης αποτελεί ένα ενσωματωμένο εξάρτημα (υπο-σύστημα) που προέκυψε σε κάποιο στάδιο εξέλιξης του συστήματος δίκτυο) Όπως έθεσε η παρουσίαση στο ΤΕΕ δίνοντας τα πρώτα στοιχεία αποδικωποίησης (1993) για το φαινόμενο 'δίκτυο', . Θυμίθηκα τη παρουσίαση στην ΕΕΔΕ (1996) που έκανα αναφορά στις βασικές έννοιες που χαρακτηρίζουν την οντότητα δίκτυο και το κλείσιμο της παρουσίασης με αναφορά στην προκύπτουσα παγκόσμια μηχανή και στους μετασχηματισμούς που επιφέρει. Θυμήθηκα επίσης την παρουσίαση στη διημερίδα του ΓΕΣ (1999) στην οποία επιχείρησα, με όχημα μια πρωτότυπη έννοια 'virtual von Neumann machine' (δες στο πιο θεωρητικό μπλογκ μετα-τεχνιτή-νοημοσύνη (*)), να περιγράψω τη μηχανή 'διαδίκτυο' και τις μεταλλάξεις που υφίσταται αποκτώντας ολοένα πιο προωθημένα χαρακτηριστικά αυτοματισμού (μετάδοση, διευθυνσιοδότιση, δρομολόγηση, ονοματοδοσία, παγκόσμιος-ιστός, ιστο-ευρετήρια (πχ γούγλης), υπερ-ιστο-κόμβοι τύπου ειδήσεις-slashdot, βιβλιο-πώληση-amazon, δημοπρατήριο-ebay, εγκυκλοπαίδεια-wikipedia, ...) (**)

Έφτιαξα μια σειρά από διαγράμματα που κάνουν αναφορά στον Turing στον Von Neumann στην αρχιτεκτονική του διαδικτύου με σκοπό την υποστήριξη του παραπάνω σκεπτικού.

Αναφέρω το παραλληλισμό αυτό γιατί το άρθρο του Καρρ κάνει συσχετισμό της έννοιας "τεχνιτή νοημοσύνη" με το google (αναφέρεται σe\ε διατύπωση Eric Schmidt, επικεφαλή τεχνολογίας πρώην στελεχους της ΝOVELL και της SUN). Δηλαδή η λειτουργικότητα "search" που απόκτησε η μηχανή διαδικτυο συνιστά ένα βήμα προς τη κατεύθυνση του Α.Ι., μια διατύπωση που ταιριάζει με το βασικό άξονα της προσέγγισης που αναφέρω παραπάνω και αναλύω στο αγγλόφωνο ιστολόγιο meta-artificial.

Ας δούμε ένα τμήμα του άρθρου:


The company has declared that its mission is “to organize the world’s information and make it universally accessible and useful.” It seeks to develop “the perfect search engine,” which it defines as something that “understands exactly what you mean and gives you back exactly what you want.” In Google’s view, information is a kind of commodity, a utilitarian resource that can be mined and processed with industrial efficiency. The more pieces of information we can “access” and the faster we can extract their gist, the more productive we become as thinkers.

Where does it end? Sergey Brin and Larry Page, the gifted young men who founded Google while pursuing doctoral degrees in computer science at Stanford, speak frequently of their desire to turn their search engine into an artificial intelligence, a HAL-like machine that might be connected directly to our brains. “The ultimate search engine is something as smart as people—or smarter,” Page said in a speech a few years back. “For us, working on search is a way to work on artificial intelligence.” In a 2004 interview with Newsweek, Brin said, “Certainly if you had all the world’s information directly attached to your brain, or an artificial brain that was smarter than your brain, you’d be better off.” Last year, Page told a convention of scientists that Google is “really trying to build artificial intelligence and to do it on a large scale.”


O Jimmy Wales, ιδρυτής τoυ συστήματος Wikipedia, έχει ξεκινήσει το προτζεκτ WIKIA με σκοπό την σταδιακή ανάπτυξη μιας πλατφόρμας-ψαχτίρι, με βάση τη πλήρη διαφάνεια της λειτουργίας "search". Φαντάζομε ότι ξαναδικιμάζει τη συνταγή, μετά από την μεγάλη επιτυχία του εγχειρήματος "εγκυκλοπαίδεια". Θυμάμε αρχικά το όνομα του προτζεκτ ήταν "Netpedia", το παρακολούθησα για λίγο αλλά έχασα την άκρη του μέχρι που έκανε το γνωστό πλέον μπανκ (shot heard world-wide που καθιέρωσε σα διατύπωση ο Eric Raymond για επιτεύγματα όπως του gnu/linux)


(*) στο μπλογκ κάνω μια παραλλαγή πάνω στην άποψη του Turing ότι η ενασχόληση με τον υπολογιστή θα συμβάλει στην κατανόηση του μυαλού, θέτοντας την υπόθεση ότι η ενασχόλυση με τη φύση του διαδικτύου θα συμβάλλει σε κάτι αντίστοιχο και προσδιορίζω αυτή την εκδοχή με τον όρο meta-artificial intelligence μια και η εποχή του Turing είχε τον χαρακτηρισμό artificial intelligence. Προσωπικά συνδέω τον όρο με τα τεκτενόμενα στο Bletchley Park με τον Κολοσσό στο κέντρο του συνολικού συστήματος anti- Enigma (10,000 man-machine symbiosis case - αναφέρει ο A.Hodges). Επίσημα όμως τον όρο "a.i" πέρνει ο John McCarthy κάπως αργότερα αλλά επιμένω έστω με την άδεια της φαντασίας.

(**) ολα τα παραπάνω υπο-συστήματα χαρακτηρίζονται από μια διακριτή πεπερασμένη ποσότητα αυτοματισμού που ενσωματώνεται σταδιακά στην συνολική δομή και αποτελεί σύμφωνα με τη θεώρηση μου
το βασικό κώδικα της εξελικτικής διαδικασίας. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της παρατήρησης που
κάνω αφορά τον περιορισμένο σε υπολογιστική δύναμη χαρακτήρα του κάθε βήματος ανάπτυξης. Μια δεύτερη αξια προσοχής παρατήρηση αφορά το χαρακτηριστικό της ανθρωπο-μηχανικής συμβίωσης, όπως τον έθεσε στον οραματισμό του ο Licklider (δες ποστάρισμα για τα συνεπακόλουθα του σπούτνικ)


(συνεχίζω ....)