Η αξία της διεθνούς σκηνής

Η διεθνή σκηνή αφορά τις δραστηριότητες (οργανωμένες αλλά και ad-hoc) με αντικείμενο τη προώθηση της Τεχνολογίας.

H ουσία της Ευρωπαϊκής στρατηγικής στα μέσα του 80 για τα δίκτυα ήταν η δημιουργία υποδομής (π.χ το δίκτυο IXI) και ανθρωποδίκτυα (π.χ η ένωση RARE) σε κάθε χώρα της Ευρώπης. Η ιδέα του National Research Network (NRN) για κάθε χώρα με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σκοπό ένα ταχύτερο βηματισμό την εποχή όπου ακόμη και η τοποθέτηση ένός μόντεμ σε γραμμή απαιτούσε άδεια κεντρικά.

Το Κανάλι επικοινωνίας γνώσης (μάθησης) είναι η συμμετοχή σε διεθνείς ομάδες εργασίας που έχουν μέλη από τα λεγόμενα, "National Research Networks" συντονισμένα στο Προγράμμα COSINE - Cooperation for Open Systems In Europe, με στόχο τα ανοικτά πρότυπα για την τεχνολογια σύνδεσης των υπολογιστών. Μακρυά από Αμερικάνικη τεχνολογία δηλαδή, θυμίζει τα αγγλικά αυτοκίνητα με δεξιό τιμόνι. Το σχέδιο για την τεχνολογία υποδομής απέτυχε, όμως το δεύτερο σκέλος είχε σxετική επιτυχία. Επιτυχία όταν είσαι "ovelaid" στα PTT είναι δύσκολο, οπότε ίσως η πολιτική έπαιξε μεγαλύτερο βάρος από ότι γνωρίζω.

Θυμάμε τις διαπραγματεύσεις στον ΟΤΕ, για να μπει ο πρώτος κόμβος COSINE στην Ελλάδα μέσω γραμμής ΟΤΕ με τον δικό μας να επιμένει στην αγορά του (για να μη χάσουμε την ιδιοκτησία) και τον Ανάδοχο να του τον πουλάει για μια δραχμή ! ώστε να μη χαλάσει η συνεργασία (έκανα τον μεταφραστή σε εκείνη τη συνάντηση). Πάντως, γενικά οι PTT ξέρουν τι θέλουν, ας μη τους υποτιμάμε επειδή δεν κάνουν "ping".

Για να γίνεις πάροχος χρειάζεσαι uplink channel, δηλαδή τον κόμβο εκείνο που θα σε τροφοδοτήσει ώστε φτακταλοειδώς να κάνεις το ίδιο στην περιοχή που δράς αναζητώντας πελάτες. Πως όμως μαθαίνεις από το μηδέν ; Πως φτιάχνεις κόμβο ;

"This is the first CISCO router in Greece" καλωσόριζε η ESTIA (ΠΥΘΙΑ) του Στέλιου Σαρτζετάκη, στο ΙΤΕ", κάποιοι σίγουρα υποτιμούν σήμερα την σημασία να φτιάξεις κόμβο και να συγχρονιστείς με την διεθνή σκηνή, να μοιράσεις της τεχνογνωσία, να βάλεις τον ενθουσιασμό για δημιουργία και να προάγεις την συνεχή βελτίωση κλπ. Δυστυχώς η άγνοια του θέματος προκαλεί την ροπή προς στην υποβάθμιση των αξιών αυτών.

"...Γιάννη πρέπει οπωσδήποτε να πας στο Trodhaim να μπεις στην ομάδα εργασίας του COSINE και του RARΕ" προέτρεπε σχεδόν παρακλητικά ο Νίκος Μαλαγαρδής, επικεφαλής στην ΑΡΙΑΔΝΗ. Καθυστέρησα τουλάχιστον ένα χρόνο, κα κινηθώ σε αυτή την κατεύθυνση, αστεία δικαιολογία δεν είχα τα απαραίτητα ρούχα για Βόρειο Πόλο, στην ουσία δεν κατανοούσα την αξία της διεθνούς σκηνής.

Αργότερα επιστρέφοντας από την ομάδα έργασίας του ΕΒΟΝΕ η του RIPE μαζί με τον Παντελή Τζωρτζάκη κάπως διαπραγματεύοντας τις "πολιτικές" μας μου είπε "κακά τα ψέματα, εσείς ξέρετε τους τάδε εμείς τους άλλους αυτοί οδηγούν τις εξελίξεις ..." αυτή η διαπίστωση με έκανε να σκεφτώ τη σημασία της συμμετοχής στα Διεθνή.

Βέβαια το OSI workshop που είχε διοργανώσει η ομάδα ΑΡΙΑΔΝΗ στο ΕΙΕ το 1987 δεν με ενθουσίασε γιατί στην ουσία δεν μου έδινε κάτι χειροπιαστό στα δίκτυα πέρα από το αλφαβητάρι των επιπέδων OSI, όμως άνοιγε δρόμο έστω με τις γνωριμίες. Από αυτές ήρθαν αργότερα πολλά θετικά.

Είχα αρκετή πείρα με την Αγγλο-σαξωνική παιδεία για να επισκεφτώ αυθόρμητα το ULCC (έτρεχε το JANET, ένα από τα μεγαλύτερα NRN με σύνδεση σε ΗΠΑ), στηρίχτηκα στις γνώσεις περί computer science που κέρδισα στο Essex και στο St.Andrews, παρουσιάστηκα και αυτο-συστήθηκα στον Tony Bates τον admin (ΟΚ είχα Comp.Sci Phd,πρόταση εργασίας στο Imperial με τον Darlington γιατί να φοβηθώ τις ελλείψεις που είχα στα δίκτυα ?), για να ανοίξω κανάλι. Το αποτέλεσμα μετά από μερικά πάιντς με μπιττερ ήταν η κάθοδος στο υπόγειο με τα χαώδη καλώδια, τους Χ.25 μεταγωγείς, τα δορυφορικά μοντεμ και τα μαγικά SUN 4/330 για το πρώτο internet DEMO. Είχα λίγη εμπειρία με pads, x.25-switches, modems, unix, sunos, sunlink mhs, isode, .. για να μη χαθώ στην πολυπλοκότητα του JANET. Πάντως fat-pipe 512 Kbps δεν είχα ξαναδεί. Είχα αναφέρει στον κ. Χαλάτση (δεύτερο προτζεκτ μανατζερ του έργου, δ/ντη Ινστ.Πληροφορικής και Τηλεπ. στο Δημόκριτο, μετά καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθήνας - πληροφορική) που θα πήγαινε στην Σουηδία για συνάντηση COSINE, σχετικά με το fat-pipe του Nordunet και τον Peter Lothberg αλλά ο κ.Χαλάτσης δεν προχώρησε στο θέμα "σύνδεση με ΗΠΑ". Ο κλήρος έπεφτε σε μένα.

Τώρα στο υπόγειο του ULCC δίπλα στο UCL, δοκίμασα ftp στο Goddard Flight Center (NASA) και δεν κρασάρισε ο σέρβερ, ο αριθμός των μεταφερμένων ASCII ήταν ο ίδιος πέρα-δώθε ! , άρα το πρωτόκολλο βασικά λειτουργούσε με σταθερότητα. ¨Εφερα στο μυαλό μου την τραυματική εμπειρία 1-2 χρόνων με FTAM και Χ.400 (+) του COSINE/ARIADNE, Θυμήθηκα επίσης το λογισμικό ROSE στο SM90, τον πρώτο σερβερ του ΑΡΙΑΔΝΗ, που δεν κατάφερα να λειτουργήσω σταθερά και δήλωσα δημόσια "OSI can be harmful" σε ημερίδα του ΤΕΕ !

Ετσι πήρε στροφή το ARIADNE (*), έγινε ARIADNE-T και μπήκε στο Internet. Στη συνέχεια O Tony έγινε developer στο RIPE, στέλεχος στην MCI, CISCO INNOVATOR και CISCO Vice-Precident. Πάντα ήταν πρόθυμος να βοηθήσει, η φράση "there is always time for you Yannis" σε απρογραμμάτιστο τηλεφώνημα που του έκανα κάποια χρόνια μετά, θα μου θυμίζει την αξία των προσωπικών σχέσεων και τον ενθουσιασμό που διέκρινε τον άνθρωπο για την προώθηση της δικτύωσης.

Παραδόξως, τους τρεις τόμους "The TCP/IP protocols" (το πρώτο ίσως και μοναδικό σετ στην Ελλάδα) του DARPA είχε φέρει στο εργαστήριο δικτύων της ομάδας ΑΡΙΑΔΝΗ ο Ευάγγελος Παπαργύρης, μηχανικός με μεγάλο υπόβαθρο στο ψηφιακό τέλεκομ και πρωτοπόρος στην διοργάνωση workshop δικτύων. Επίσης θυμάμαι την προτροπή του Νίκου Μαλαγαρδή "ναι ρε γ...το να κοιτάξουμε το TCPIP", γύρω στα 1988.

Κάποια στιγμή μας ήρθε αναφορά προβλήματος στο NOC ΑΡΙΑΔΝΗ ότι οι Φυσικοί μας δεν κάνουν ftp στο CERN, αν και το IXI-COSINE μας πήγαινε στην Ελβετία οκ. Κάπου έμαθα ότι έπρεπε να κάνω reverse IP registration, αυτό εμπόδιζε το ftp. Δυστυχώς η βίβλος της δια-δικτύωσης, δηλαδή το εγχειρίδιο SUN Network Administration Manual δεν έλεγε τίποτε. Σε κάποια συνάντηση του RIPE (ίσως την τρίτη) δειλά-δειλά δήλωσα το πρόβλημα στο φίλο μου από το COSINE/RARE Ignacio Martinez. "Να ο Μίστερ ΝΙC (Randy Bush από NANOG) δίπλα μας αυτός θα στο λύσει αλλά αν θες μπορώ και γώ" οι Ισπανοί ξέρουν περισσότερα σκέφτηκα για το Internet. Ουδείς μπορεί να φανταστεί το άγχος να είσαι μεταξύ των illuminati και να προσπαθείς να σταθείς ισότιμα, να μιλήσεις τη γλώσσα τους.

Προτίμησα να κάνω δήλωση ονοματοδοσίας (αντίστροφη) στο ληξιαρχείο του JANET και του IRIS που έτρεχε ο Tony και ο Ignacio 0.0.233.143.in-addr.arpa.

Τελικά, με προτροπή της Jill Foster (JANEΤ) γνώρισα και την Joyce Raynolds, την "κόρη" του "Τσάρου" των Πρωτοκόλων Jon Postel, συμμετείχα στο γράψιμο του πρώτου βιβλίου που έλεγε όλα τα βασικά περί διαδικτύου. Και να σκεφτεί κανείς ότι το 1988 σε συνέδριο με τους Εθνικούς Εκπροσώπους στην Ιταλία ήμουν σε ΒοF meeting με τον Vint Cerf αλλά δεν θυμάμε τι έλεγε γιατί δεν καταλάβαινα _τίποτα_ . Θυμάμε κάτι από τον Francois Fluckinger, προγραμματιστή του κώδικα Transpac, το δίκτυο που αντικατέστησε το CYCLADES, γιατί το "connection oriented Χ.25" ήταν κοντά στην γλώσσα που καταλάβαινα.

Παρόμοια δυσκολία είχε και ο Παναγιώτης Καργάδος, πρώην δ/ντης του ΟΤΕ αλλά και άλλα στελέχη του ΟΤΕ, όταν μιλάγαμε για το πως λειτουργούν οι κόμβοι του διαδικτύου. Την δυσκολία έφερνε η έλλειψη εμπειρίας με "hot potato" δρομολόγηση που δεν ελέγχεται κεντρικά (#). Οταν του έδειξα το πρώτο cisco AGS στην Ελλάδα, την εποχή που τα σειριακά RS.232 / V.24 ports του δρομολογητή είχαν τον κυρίαρχο ρόλο (κάνοντας overlay το internet layer πάνω στη τελεκομ δομή που άριστα γνώριζε), νομίζω ότι είδε τη σχέση που μπορεί να αναπτυχθεί. Ίσως τότε άρχισε η πρώτη προσέγγιση ΑΡΙΑΔΝΗ και ΟΤΕ για το θέμα "ίντερνετ".


(*) η δήλωση έγινε αρκετά αργότερα αλλά στο μυαλό μου γεννήθηκε τότε, είχα τρέξει τον διεθνή Χ.400 κόμβο με 20 και πλέον διεθνείς συνδέσεις όπου η παράδοση του e-mail ξεπερνούσε την απροοσδιοριστία του Heisenberg.

(+) τη πρώτη υλοποίηση ISO FTAM την είχα δεί EMΠ από τον Άγγελο Βαρβιτσιώτη που δούλευε σε ένα Ευρωπαϊκό έργο CTS - conformance testing service (στο πλαίσιο της προώθησης the OSI network for Europe), όταν η ομάδα ΑΡΙΑΔΝΗ (Ν.Μαλαγαρδής, Γ.Κοροβέσης, Θ.Δρίγκας, Δ.Μουζάκης, ..??) επισκέφτηκε την ομάδα δικτύων (κ.Μ.Πρωτονοτάριος, κ. Σ.Συκάς, κ. Γ.Στασινόπουλος, κ. Α.Βαρβιτσιώτης κ.α.)

(#) δηλαδή το κύριο στοιχείο της αρχιτεκτονικής του ίντερνετ. Το 1995 δούλεψα με ένα από τα μεγαλύτερα Χ.25 δίκτυα, το ιδιωτικό δίκτυο της SITA (όλες οι αεροπορικές εταιρείες). Προέκυψε μια αλλαγή στο σχήμα διευθυνσιοδότησης (έβαζα το διπλό χοστ της Superfast Ferries), ο διαχειριστής της SITA μου είπε ότι οι αλλαγές έχουν παράθυρο 24 ωρών για να προωθηθούν σε όλο το δίκτυο. Να λοιπόν τι σημαίνει πρακτικά κεντρικός έλεγχος, περιορισμός στο τι μπορεί να κάνει το άκρο του δικτύου με τις εφαρμογές του. Ακόμη και 10 χρόνια μετά την πρώτη εμπειρία με το Γαλλικό ΝΤΙ (TRANSPAC Χ.25) η ίδια λογική. Δεύτερο μάθημα ήταν το κόστος των δικτυακών Χ.25 καρτών, ουδέποτε έπεσαν ουσιαστικά κάτω από το κόστος του PC και μάλιστα για πολύ χαμηλές ταχύτητες. Πολύ αργότερα το ίδιο με τις κάρτες ΑΤΜ, πάλι τεχνολογία των τέλεκομ.