CERN - DEMOKRITOS (celebrating 70 years CERN)

1.Γενικά
Η αναδρομή στηρίζεται σε γεγονότα της περιόδου 1987-1996 στο πλαίσιο της ανάθεσης από την ΓΓΕΤ (ΓΓΕΚ) στον ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ του έργου για την υλοποίηση του Εθνικού Δικτύου για την Ερευνα και την Εκπαίδευση (National Research Education Network, NREN) στην Ευρώπη.

Το πρόγραμμα της ΓΓΕΤ “Δίκτυο ARIADNE” ιδρύθηκε το 1984 και μεταφέρθηκε στον ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ το 1988 με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον καθ. Κ.Χαλάτση, Διευθυντή του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Κέντρου, σήμερα το Ελληνικό NREN ονομάζεται ΕΔΥΤΕ/GRNET.

Ανέκαθεν το CERN είχε σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της Ευρωπαικής πολιτικής για τα Δίκτυα και ήταν παράδειγμα στην αξιοποίηση της σχετικής τεχνολογίας. Διεθνώς, αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα σημείο αναφοράς για τους υπολογιστές, το λογισμικό, τα δίκτυα big data και το cloud.
Το CERN συμμετείχε ενεργά σε δραστηριότητες όπως την Ὲνωση Δικτύων για την Ερευνα RARE (Reseaux Associes pour la Recherche Europeenne), στο πρόγραμμα COSINE Project της ΕΕ, στο δίκτυο ΒΙΤΝΕΤ/EARN της IBM και στο δίκτυο ESnet/HEP με τις ΗΠΑ (High Energy Physics).
Το πρόσφατο τεύχος του GEANT Connect magazine (issue 46) έχει αφιέρωμα στο CERN.

2. Σημαντικά Γεγονότα και επιτεύγματα
2.1 Πρόσβαση της Κοινότητας Φυσικών του Κέντρου στις υπολογιστικές υποδομές και στα δεδομένα του CERN.

Το 1987 πριν μεταφερθεί η έδρα του Δικτύου ARIADNE στην Αγία Παρασκευή (Demokritos campus) υλοποιήθηκε η σύνδεση του κεντρικού PRIME 9955 του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ με τον Κόμβο TELEFILE X.25 στο Παγκράτι στην έδρα του Δικτύου, με αναλογική γραμμή Μ.1020 (9.6Kbps) από τον ΟΤΕ. Το ARIADNE Χ.25 είχε διεθνή σύνδεση μέσω γραμμής Μ.1020 στο HELPAK OTE και στο Ευρωπαικό PSDN (Public Switch Data Network) για πρόσβαση στο κεντρικό υπολογιστή EUROKOM της Ευρωπαικής Ένωσης και σε Βάσεις Δεδομένων για επιστήμονες.

Η Ευρωπαική Ένωση το 1989 ανὲπτυξε για την Ερευνα το Δίκτυο COSINE-IXI (private X.25) με τον Ελληνικό Κόμβο να υλοποιείται στον ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ και την διεθνή γραμμή Aγία Παρασκευή – Βέρνη Ελβετία να προσφέρεται για χρήση της ακαδημαικής κοινότητας μέσω του NREN ARIADNE NETWORK.

Στο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ εγκαταστάθηκε το μεγαλύτερο Ethernet LAN μήκους 2 Κm, τεχνολογίας MICOM (terminal servers) που επέτρεπε στα τερματικά VΤ52 των χρηστών του Κέντρου να έχουν πρόσβαση στο CERN με ταχύτητες 9.6 Κbps. H προηγούμενη δυνατότητα ήταν ENA VT52 μέσω dial-up στο τηλεφωνικό δίκτυο και ταχύτητα 600 bps για πρόσβαση σε mainframe DEC-10 του CERN.
Οι ερευνητές των High Energy Physics του Ινστιτούτου INPP του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ, του Πανεπιστήμιου Αθηνών, του ΕΜΠ και του ΑΠΘ ήταν οι μεγαλύτεροι χρήστες του Δικτύου COSINE-IXI.

2.2 Υλοποίηση του Δικτύου CERN CHEOPS - Δορυφορικός Σταθμός στο Κέντρο

To 1990 το CERN αποφάσισε την αξιοποίηση του γεωστατικού δορυφόρου OLYMPUS για την υλοποίηση ενός πρωτοποριακού high speed network 8 Mbps (64 Κbps το μέγιστο εφικτό στα επίγεια δίκτυα) για την μετάδοση μεγάλου όγκου δεδομένων από τα πειράματα του CERN στους κόμβους FATMΕN των χωρών Φιλανδία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Αυστρία.

Ο δορυφορικός σταθμός (ΝΟΚΙΑ), σχεδιασμένος από το CERN (εγκατάθηκε στην οροφή του κτηρίου του ΙΠ&Τ, με ομοαξονικά καλώδια συνδέθηκε σε SUN servers με UNIX, λογισμικό FATMEN και στο TCP/IP του Δικτύου ARIADNE στο ισόγειο του κτηρίου. Η επιτυχία του Δικτύου CHEOPS ήταν μεγάλο επίτευγμα αφού επέδειξε επιτυχώς την μεταφορά μεγάλου όγκου δεδομένων στους επιστήμονες των 4 χωρών αξιοποιώντας το χαμηλό κόστος των δορυφορικών επικοινωνιών τις βραδινές ώρες (22 Gbyte/6 hours) σε συνδιασμό με την προσιτή τιμή των σταθμών εργασίας VAX, SUN, APOLLO στα ερευνητικά εργαστήρια για επεξεργασία των δεδομένων από τους επιστήμονες, τοπικά.

Το ρομποτικό σύστημα αποθήκευσης πειραματικών δεδομένων του CERN κυλιόμενο σε ράγιες τραίνου λάμβανε εντολές μέσω Διαδικτύου για επιλογή cassette data σετ από συγκεκριμένα πειράματα και τελικό προορισμό τους στις ερευνητικές ομάδες των χωρών του CHEOPS. Τα δεδομένα αποθηκεύονταν ενδιάμεσα στον FATMEN server του ρομποτικού CERN αρχικά και μετά μέσω δορυφορικής αποστολής (File Transfer over Satellite) έφταναν στον τοπικό FATMEN του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ που διέθετε cassette driver για αντιγραφή από τον δίσκο του server. Τα δεδομένα αποθηκεύονταν τελικά σε μαγνητικές ταινίες (cassette) αρχικά στο SUN του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ και κατόπιν μεταφέρονταν με τον κλασσικό τρόπο (χειροκίνητα) στα εργαστήρια των ερευνητών.

2.3 Η επέκταση της Συνεργασίας

Μετά την απώλεια του δορυφόρου OLYMPUS το δίκτυο CHEOPS γύρω στα 1993 σταμάτησε την λειτουργία του όμως νωρίτερα η συνεργασία με το CERN επεκτάθηκε και στο έργο EBONE που ήταν το πρώτο INTERNET BACKBONE στην Ευρώπη. Ο πρόεδρος του Κέντρου και Διευθυντής του INPP Δρ. Ίων Σιώτης συνέδεσε την ομάδα του Δικτύου ARIADNE με την αντίστοιχη του CERN – Division of Computer Networks (Δρ.Β.Carpenter) που συμμετείχε στον διεθνή πειραματισμό με την τεχνολογία CIDR/BGP για την επέκταση του Διαδικτύου το 1992. Η τεχνογνωσία αυτή αργότερα μεταφέρθηκε στον ΟΤΕ για την δημιουργία της ΟΤΕΝΕΤ.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής υλοποιήθηκε νέα διεθνής γραμμή 9.6 Kbps Αγία Παρασκευή – Γενεύη που χρηματοδότησε το πρόγραμμα Υπερ-υπολογιστή CONVEX του Κέντρου και αποτέλεσε γραμμή του δικτύου EBONE πριν αναπτυχτεί το σημερινό GEANT (πρώην DANTE) από την Ευρωπαική Έπιτροπή. Ο κόμβος ΕΒΟΝΕ-CERN στην Γενεύη παρείχε σύνδεση στο NSFNET/Internet για όλα τα μέλη του EBONE. Στην Ελλάδα μέλη ήταν ο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ και το ΙΤΕ στο Ηράκλειο.

Το 1994, το Ευρωπαικό έργο NICE (National host InterConnection experiments in Europe) που έκανε επίδειξη της Τηλε-διάσκεψης (global interactive TV) χρησιμοποίησε τον Δορυφορικό Σταθμό CHEOPS στο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ το 1994 για πειραματισμό με την τεχνολογία ΑΤΜ. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν άλλοι τέσσεροι δορυφορικοί σταθμοί στο πλαίσιο επόμενων ερευνητικών έργων TEN-TELECOM, IST, HORIZON κλπ του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Κέντρου.

ΠΗΓΕΣ.
1. https://cds.cern.ch/record/242402/files/CM-P0005726.pdf
2. http://www.islab.demokritos.gr/gr/html/internet_getting_started/greece.htm
3. https://en.wikipedia.org/wiki/ariadnet
4. https://en.wikipedia.org/wiki/TERENA
5. https://cordis.europa.eu/project/id/AC110
6. https://connect.geant.org/connect-magazine

Internet Evolution (author Vinton G. Cerf)

Αρχικό κείμενο βρίσκεται στο google docs

Οι βασικές έννοιες του Internet πήραν μορφή το 1973 αλλά βασίστηκαν σε πρoηγούμενες εργασίες που έγιναν στο Arpanet αρχικά καθώς και στις συζητήσεις της ομάδας INWG (International Networking Working Group) η οποία τελικά έγινε η ομάδα Working Group 6.1 του διεθνούς οργανισμού IFIP (International Federation for Information Processing). Σε απλή ορολογία το Διαδίκτυο είναι ένα δίκτυο αυτόνομων δικτύων που διασυνδέονται μέσω ειδικών συσκευών Gateways (Δρομολογητές) κάνοντας χρήση μιας συλλογής πρωτοκόλλων επικοινωνίας γνωστής ως TCP/IP. Το πρωτόκολλο IP (Internet Protocol) συναντάται σε δύο εκδοχές: η πρώτη ονομάζεται IPv4 και χρησιμοποιεί δομή διευθύνσεων μήκους 32 bit ενώ η δεύτερη με την ονομασία IPv6 έχει δομή μήκους 128 bit επεκτείνοντας σημαντικά το μέγεθος του δικτύου. Τα πρωτόκολλα μετάδωσης TCP (Transmission Control Protocol) και το απλούστερο UDP (User Datagram Protocol) λειτουργούν επάνω από το επίπεδο λειτουργίας του πρωτοκόλλου IP και προσφέρουν αντίστοιχα δύο διαφορετικές υπηρεσίες το μεν ΤCP μια απόλυτα αξιόπιστη και στοιχισμένη ακολουθία byte από τον αποστολέα στον παραλήπτη, το δε UDP μια άτακτη σειρά από δεδομενογράμματα (datagram) χωρίς εγγύηση παράδοσης όλων των byte αλλά με μικρότερη καθυστέρηση μετάδοσης. Το Διαδίκτυο εμπλουτίζεται λειτουργικά από μεγάλο αριθμό πρωτοκόλλων όπως το HTTP (Hypertext Transport Protocol) που αποτελεί την βάση του World Wide Web (Παγκόσμιος Ιστός).

Το έργο Arpanet απέδειξε την χρησιμότητα της τεχνικής "διαστρωμμάτωση πρωτοκόλλων" ("πολυ-επίπεδη δόμηση πρωτοκόλλων") η οποία δίνει την δυνατότητα στα χαμηλά στρώμματα να υποστηρίζουν με γενικευμένες λειτουργίες τα υψηλότερα στρώμματα επάνω τους και να έχουν ειδικευμένες λειτουργίες. Αυτή η καινοτόμα τεχνική έχει υπηρετίσει άριστα το Διαδίκτυο κατά την οποία ένα πρωτόκολλο του ανώτερου στρώμματος ενθυλακώνεται ως φορτίο δεδομένων του κατώτερου στρώμματος με σαφή προσδιορισμό του ορίου που χωρίζει τα δύο στρώμματα. Το όριο αυτό απομονώνει το ανώτερο στρώμμα από την υλοποίηση του κατώτερου στρώμματος. Για παράδειγμα, το στρώμμα (επίπεδο) του IP δεν έχει γνώση των μέσων μετάδοσης της πληροφορίας έτσι ώστε νέες τεχνολογίες να μπορούν εύκολα να διαχυθούν στο εσωτερικό της αρχιτεκτονικής. Καθώς έφταναν τα καλώδια οπτικών ινών, τα ασύρματα WI-FI και οι δορυφόροι τύπου LEO η αξιοποίηση τους από το Διαδίκτυο έλαβε χώρα χωρίς τροποποιήσεις των πρωτοκόλλων στα ανώτερα στρώμματα. Η αρχιτεκτονική του Διαδικτύου σχεδιάστηκε ώστε να επιτρέπει την προσθήκη νέων πρωτοκόλλων εντός ενός στρώμματος αλλά και την προσθήκη ενός νέου στρώμματος πρωτοκόλλων στα υπάρχοντα. Για παράδειγμα το πρωτόκολλο IPv6 προστέθηκε ως νέο πρωτόκολλο εντός του στρώμματος IP αλλά το πρωτόκολλο RTP (Real Time Protocol) προστέθηκε ως στρώμμα επάνω από το UDP (Στρώμμα Μεταφοράς), παρομόίως ο πρωτόκολλο HTTP προστέθηκε ως στρώμμα επάνω από το TCP (Στρώμμα Μεταφοράς).

Η αρχή "από-άκρο-σε-άκρο" που διέπει το Διαδίκτυο επιβάλει την συνολική θεώρησή του αφαιρετικά ως μια διαδρομή ανάμεσα σε host στα άκρα του Διαδικτύου που αποστέλουν και λαμβάνουν πακέτα (datagrams) και ερμηνεύουν τα φορτία (payloads) τους με βάση τους κανόνες που επιβάλουν τα πρωτόκολλα των επάνω στρωμμάτων. Το αποτέλεσμα που επιφέρει αυτή η σχεδιαστική επιλογή οδηγεί τις νέες εφαρμογές (πρωτόκολλα) να μην απαιτούν καμμία αλλαγή στο IP επίπεδο/στρώμμα παρά μόνο την επανερμήνευση των μεταφερόμενων φορτίων των IP πακέτων (datagrams) μετά την παράδοση τους στον παραλήπτη τους. Ουδεμία αλλαγή απαιτείται επίσης στο στρώμμα Μεταφοράς του Διαδικτύου. Με αυτό τον τρόπο μια πληθώρα εφαρμογών (πρωτοκόλλων) έχει δημιουργηθεί διαχρονικά ενώ το βασικό σύστημα Μεταφοράς του Διαδικτύου έχει παραμείνει σχεδόν άθικτο εκτός βέβαια από την δραστική αύξηση των ταχυτήτων και την γιγαντιαία αύξηση του αριθμού διεθύνσεων δικτύου.

Συμπερασματικά έχουμε μπροστά μας τις αποδείξεις ότι στα άκρα του Διαδικτύου αναμένονται νέες εφαρμογές καθώς και νέες τεχνολογίες μετάδοσης που θα ενσωματώνονται με ευκολία όπως έχει ήδη συμβεί με την εμφάνιση των smartphone, 4G και 5G. Το Διαδίκτυο συνεχίζει να εξελίσσεται από τους απανταχού εφευρέτες καθώς οι φυσσαλίδες δημιουργικότητας στο μυαλό τους βγαίνουν στην επιφάνεια είτε ως καινοτόμα χρήση η/και υλοποίηση.

"Networking" - Πως έγινε

Βιάζομαι να ποστάρω παρατηρήσεις σχετικά με το πως έγιναν τα πράγματα στο Δίκτυο, (το βασικό στόρυ του μπλογκ ), διαβάζοντας το πρόσφατο άρθρο στο ΙΕΕΕ Spectrum ενός από τους "Internet fathers"που περιγράφει αυθεντικά και φωτίζει ερωτήσεις που είχα όταν ξεκίνησα το ταξίδι "networking comprehension" (όπως λέμε "english language comprehension"  textbook εκμάθησης στο φροντιστήριο ξένων γλωσσών). Αποτελεί ένα γνωσιακό pattern  που κατά κάποιο παρόμοιο τρόπο "ακολούθησα" ως σενάριο επανάληψης του δρώμενου.

Για παράδειγμα, για την αξία του RFC (που έχω ήδη αναφέρει σε παλαιότερο ποστ 4/2009 με τίτλο "RFC 1") :

None of the computer or communication hardware used to build the ARPANET are crucial parts of the Internet today. But there is one technological system that has remained in constant use since 1969: the humble RFC, which we invented to manage change itself in those early days.

 Όμως, η τωρινή αναφορά του Steve Crocker είναι σαφώς ποιό ώριμη επιστημονικά (η αρχική ήταν στον δημόσιο Τύπο, βέβαια):

 

We started with the bottom layer, the foundation. I wrote RFC 1, and Duvall wrote RFC 2. Together, these first two memos described basic streaming connections between hosts. We kept this layer simple—easy to define and easy to implement. Interactive terminal connections (like Telnet), file transfer mechanisms (like FTP), and other applications yet to be defined (like email) could then be built on top of it.

That was the plan, anyway. It turned out to be more challenging than expected. We wrestled with, among other things, how to establish connections, how to assign addresses that allowed for multiple connections, how to handle flow control, what to use as the common unit of transmission, and how to enable users to interrupt the remote system. Only after multiple iterations and many, many months of back-and-forth did we finally reach consensus on the details.

 

Ξεχωρίζει τρία RFC:

#1: (1 Crocker , 2 Duvall): Host Software, 

#760: Internet Protocol, 

#1035: Domain Names

 

Ποιός είναι ο Steve Crocker ?,

Steve Crocker was recognized for his pioneering work by the IEEE with their 2002 Internet Award “for leadership in creation of key elements in open evolution of Internet protocols: Network Working Group, Request for Comments process and layered protocol approaches".

(από το ICANN wiki)

 

Ο αδελφός του David Crocker είναι ευρέως γνωστός για τα πρωτόκολλα του Email.

(από το ICANN wiki)

Το ίδιο περιοδικό πριν λίγο καιρό  δημοσίευσε για την εξέλιξη του Computing in modern Greece  . Oφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συγγραφείς γιατί περιέλαβαν αρκετά στοιχεία της δικής μου εμπλοκής με το Ιντερνετ στην Ελλάδα καθώς και με αναφορά στο μπλογκ εδώ. Επίσης οφείλω και μια απολογία για την μη έγκαιρη συμμετοχή να διορθωθούν μερικά ιστορικά στοιχεία. Θεώρησα, να γίνει η αρχή πρώτα μαζεύοντας τις διαφορετικές απόψεις  και αργότερα μπορούν να γίνουν οι διορθώσεις. Προέκυπτε ένα λεπτό σημείο ερμηνείας σχετικά με την συμβολή τρίτων οργανισμών οπότε δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή για "τριβή" στις διαφορετικές εκτιμήσεις. Για παράδειγμα το άρθρο αναφέρει την μετάβαση από το OSI στο IP ως δράση του NREN (National Research Education Network)  ΕΔΕΤ/GRNET, αυτό όμως ήταν δραστηριότητα του NREN ΔΙΚΤΥΟ-ΑΡΙΑΔΝΗ (συντονιστής ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ)   που μέχρι το 1994 ήταν το επίσημο NREN της χώρας στην Ευρώπη και μετά δημιουργήθηκε το ΕΔΕΤ/GRNET (συντονιστής ΕΜΠ) πoυ σταδιακά μέχρι το 1996 ανέλαβε πλήρως την δραστηριότητα NREN GREECE σε συνεργασία με το ΔΙΚΤΥΟ-ΑΡΙΑΔΝΗ. Το 1998 δημιουργήθηκε ο Τεχνολογικός Φορέας ΕΔΕΤ/GRNET ως δομή του Κράτους.

Κάθε παράγραφος  του Αυγουστιάτικου άρθρου του ΙΕΕΕ Spectrum (την ονοματίζω με δική μου σειρά #1, #2 κλπ) αποτελεί πηγή πλούτου για όποιον θέλει να καταλάβει πως ξεκίνησε το Διαδίκτυο με την ονομασία APRANET, ποιά τα πρώτα βήματα, ποιές καινούργιες έννοιες συνάντησαν, πως κατασκευάστηκαν τα διάφορα υπο-συστήματα:

what was the initial vision ?

#1      

In fact, we expected that general-purpose interconnection of computers would be so useful that it would eventually spread to include essentially every computer. But we certainly did not anticipate how that meeting would launch a collaborative process that would grow this little network into a critical piece of global infrastructure. And we had no inkling how dramatically our collaboration over the next few years would change our lives.

 

was there a detailed design ?

#2

Our group was given no concrete requirements for what the network should do. No project manager asked us for regular status reports or set firm milestones. Other than a general assumption that users at each site should be able to remotely log on and transfer files to and from hosts at the other sites, it was up to us to create useful services.

 

The first real task, we all know as “first login”

#3

The handful of RFCs we circulated in early 1969 captured our ideas for network protocols, but our work really began in earnest that September and October, when the first IMPs arrived at UCLA and then SRI. Two were enough to start experimenting. Duvall at SRI and Charley Kline at UCLA (who worked in Leonard Kleinrock’s group) dashed off some software to allow a user on the UCLA machine to log on to the machine at SRI. On the evening of 29 October 1969, Charley tried unsuccessfully to do so. After a quick fix to a small glitch in the SRI software, a successful connection was made that evening. The software was adequate for connecting UCLA to SRI, but it wasn’t general enough for all of the machines that would eventually be connected to the ARPANET. More work was needed.

 

 #4

The first batch of RFCs arrived in April 1969. What was arguably one of our best initial ideas was not spelled out in these RFCs but only implicit in them: the agreement to structure protocols in layers, so that one protocol could build on another if desired and so that programmers could write software that tapped into whatever level of the protocol stack worked best for their needs.

 

How certain ideas were realized much later

#5

Aside from small bursts of experimentation with DEL, however, the idea didn’t catch on until many years later, when Microsoft released ActiveX and Sun Microsystems produced Java. Today, the technique is at the heart of every online app.

(συνεχίζεται ...)

 

 

An early "Software Defined" Network ?

ό όρος SDN - Software Defined Network είναι ιδιαίτερα φορτισμένος οπότε κάνω QUOTE (a la LISP function) στον όρο για να του προσδιορίσω το νόημα από την δική μου σκοπιά, έχω δεί κάποιος άλλος να αναφέρει “Software Defined Νetworking” (6) σαν διαφοροποίηση από το κυρίαρχο νόημα που δίνει η ηγετική τριάδα CASADO , SHENKER, McKEOWN. Οι παρουσίασεις τους στο ΥOUTUBE είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για να δει κανείς τις βασικές έννοιες, ξεχωρίζω το θέμα της αναζήτησης “abstractions” για το δίκτυο. Αφαιτηρία τους είναι το Εταιρικό Δίκτυο (δες taking control of the enterprise network with Ethane , pdf), παρακολουθώ τη δουλειά τους μέχρι και το P4 που είναι η εφαρμογή της λογικής "compiling" για την αντιμετώπιση των πολλών εκδόσεων του Openflow καθώς επεκτείνεται συνεχώς με νέα header. Σαφώς είναι ένα μεγάλο ταρακούνημα για καινοτομία στο δίκτυο/internet που για πολλούς έχει οστεοποιηθεί (δες περί internet ossification και clean slate design).

Η είσοδος μου στα υπαρξιακά του networking στηρίχτηκε στο πλαίσιο του computing paradigm shift (1980?) γνωστό ως “απελευθέρωση από τον προγραμματισμό τύπου Von Neumann). Όταν κατάλαβα κάποια πράγματα στη πράξη για το δίκτυο/internet έθεσα το προσδιορισμό του Networking paradigm σαν όραμα εργασίας/vision. H βασική ιδέα προήλθε από την απογοήτευση μου που ο ΙΤ κόσμος δεν γέμισε από SECD machine (ούτε SKI machine ) ούτε κάποια άλλη μηχανή του Lambda Calculus κώδικα που ευαγγέλιζε το αναφερόμενο πλαίσιο. Γέμισε όμως από την WINTEL πλατφόρμα με κιλλερ εφαρμογές το λογιστικό φύλλο, τον επεξεργαστή κειμένου, τα εντυπωσιακά γραφικά/graphics σε πρώτη φάση. Μια προώρη εξήγηση ήρθε σε μένα από την δουλειά του Turchin που εν συντομία είπε ότι ο ζητούμενος αυτοματισμός του Functional Programming πρέπει να είναι μια αλυσίδα αυτοματισμών δλδ ο προγραμματισμός Metasystem Transitions που οδηγεί στην κατασκευή Ultra-Metasystems δλδ εξελισσόμενες κατασκευές όχι οντότητες που προκύπτουν από one-step αλλαγές και ο παλιός μηχανισμός στα σκουπίδια. Άρα, ένα νέο περιβάλλον ήταν το ζητούμενο και δεν είχε εμφανιστεί ακόμη. Αργότερα με την εμφάνιση του WWW πρότεινε την REFAL αντί της XML δλδ String processing + Functions (1) και εφάρμοσε την τεχνική supercompilation πάνω στην JAVA.

Παρομοίως λοιπόν προσέγγισα το θέμα με μια ερμηνεία της σημασίας της JAVA (έστειλα email στον top developer της Microsoft - πανεπιστημιακή γνωριμία) που παρουσίασα σε ημερίδα για το Διαδίκτυο του 1996 (δες τελευταία διαφάνεια) καθώς επίσης και με μια πρωτότυπη ιδέα περί virtual von Neumann machine που οπτικοποίησα με το ακόλουθο πόστερ (1998):

Αναλυτικότερα, η δική μου εκδοχή σύνδεσης Functional Programming + Internet ήταν το Κβάντο Αυτοματισμού δλδ ότι το πρόβλημα γνωστό τότε ως Software Crisis λύθηκε με έναν πιο ρεαλιστικό μηχανισμό εφαρμογής αυτοματισμού δλδ το OPENSOURCE φαινόμενο (μέσω PC και Internet) που διέθετε free debugging/production power και άλλαξε καθοριστικά τον τροπό κατασκευής λογισμικού. Αυτή η λύση "νίκησε" το hype της απελευθέρωσης από το imperative programming (liberation from Von Neumann programming), δλδ η αντιμετώπιση της κρίσης του λογισμικού στο περιβάλλον ('80s) της πληθώρας φτηνών μικροϋπολογιστών σύμφωνα με τον Turner (2).

Οταν κατάλαβα κάποια βασικά/fundamentals του διαδικτύου (δες παρουσίαση ΕΕΔΕ ) έγραψα μήνυμα στον εφευρέτη της MIRANDA (2) ότι ίσως το δίκτυο/internet είναι το playground για τους καταπληκτικούς μηχανισμούς του Functional Programming αλλά αυτό ήταν κάτι σαν ένστικτο που όμως αποτέλεσε τη βάση για να ξεκινήσω μια πρωτότυπη προσέγγιση “undestanding internet as a software defined entity” δλδ αναζήτηση της ψηφιακής φύσης του φαινομένου με μοντέλο αναφοράς τους άξονες: computing fundamentals, software paradigms, cybernetic evolution.

Aυτή είναι η κλωστή που διαπερνά το ποστάρισμα έμμεσα εδώ γιατί μαζί με την κατασκευή της οντότητας “αριάδνη τι?” ήμουν σίγουρος ότι κάτι φτιάχνεται καινούργιο που δεν ξέρουμε τι (οκ στέλνει email αλλά τι άλλο φτιάχνεται) και πρέπει να διερευνήσουμε. ΟΚ διερεύνησα και την RINA με τον Περικλή Ζήση το είπα και στον John Day, με ευχαρίστησε δεν ενθουσιάστηκε όμως (3), βέβαια συνεργάτες του έκαναν επίσης δημοσιεύσεις για τη σχέση RINA και SDN ( έργο EU PRISTINE). Τι θέλω να πω ? Όχι δεν έχει σχέση με δημοσιεύσεις αλλά με την πρόσφατη ανακοίνωση της AMAZON για AWS LAMBDA !!! (δλδ Λάμδα κώδικος πάνω στο δίκτυο και οδηγός είναι και πάλι το κόστος.

Τώρα, τo hot στο Computing το προσδιορίζουν οι μεγάλοι, δες Β4 της GOOGLE (5) (εφάρμοσε SDN πρώτη στο global δίκτυο για να πετύχει σχεδόν 100% χρήση των γραμμών δικτύου δλδ μείωση κόστους), το ίδιο κάνει και η FACEBOOK, (SDN για το hardware, switch+server με το Open Compute Project) και το κάνει η ΑΜΑΖΟΝ (στο Cloud Computing παίζουν όλοι (4) εναντίον της με το OPENSTACK) με στόχο να ανταγωνιστεί τις τιμές του public Cloud (δες περί AWS LAMBDA). Συμπεραίνω ότι όπως το Computing βρήκε τα δικά του παραδείγματα/paradigms (functional. object, logic, reactive, ..) οριμάζει και το Networking αντιστοίχως δλδ IPv6, LISP protocol, SDN, ICN, NDN - Named Data Networking.

Ενα πρόσφατο άρθρο περί ανταγωνισμού YAHOO-GOOGLE επιβεβαιώνει την σημασία του "software defined" καθώς και την παραπάνω διατύπωση περί προσδιορισμού του "hot" από τους μεγάλους.

Σημείωσεις

1. http://www.refal.org/english/xmlref_1.htm (πρόσβαση στον ιστό 11-04-2016)
2. David Turner Computer Scientist (δες wikipedia)
ιδρυτή της Research Software Ltd.

3. Αμα διαβάσεις το διάλογο REXFORD, CLARK, VAHDAT στο CACM θα δεις ότι το SDN διαλύει το “ιερό” του end-to-end network principle και ο John Day που μάχεται για καθαρές έννοιες για το δίκτυο σαν προϋπόθεση καινοτομίας δεν το πιστεύει.
4. όταν λέμε όλοι εννοείται όλοι δλδ >500 από τις μεγαλύτερες εταιρίες.
5. B4, (δες τη δημοσίευση στο http://cseweb.ucsd.edu/~vahdat/papers/b4-sigcomm13.pdf)

6. η σχετική αναφορά στην wikipedia

ΤΟ OSI και το INTERNET

Να που η πραγματικότητα τρέχει πάλι γρηγορότερα από ότι περίμενα. Είμαι σε επαφή εδώ και καιρό με τον Νίκο Μαλαγαρδή για μια "ολική" ανασκόπιση του θέματος δίκτυα, OSI, διαδίκτυο κλπ αλλά μόλις το IEEE Spectrum δημοσιεύει πάνω στο ίδιο θέμα με τίτλο "OSI: The Internet That Wasn't." με πολλά κοινά στοιχεία και πληροφορίες. Θα δούμε σε επόμενο ποστ και θα συγκρίνουμε με τις δικές μας εμπειρίες αλλά και τον διάλογο στην λίστα Interesting People "IP" του βετεράνου David Farber.

Πως έγινε το OSI reference model

Μόλις πρόσφατα έφυγε ο Hubert Zimmermann, o παρά λίγο "πατέρας" (*) του διαδικτύου, σύμφωνα με αναφορά του ΙΕΕΕ. Διαβάζω δημόσια Μήνυμα από την λίστα του Dave Farber που περιέχει ένα μικρό ηχητικό MP3 από μιά συνέντευξη του Hubert Zimmermann INWG , OSI reference model, CYCLADES, που δυστυχώς πέρασε στον Αδη πρόσφατα (1941-2012). Αναφέρει σημαντικά στοιχεία του έργου του πως μπήκε στα δίκτυα υπολογιστών και τη σχέση του με το μοντέλο αναφοράς OSI. Αντιγράφω το μήνυμα και παρακάτω κάνω μια γρήγορη μετάφραση των λεγομένων του σε μέλος του SIGCIS το 2005 προσθέτοντας μερικά wikipedia links :

dear all, some sad news from europe: hubert zimmermann died on november 9th from leukaemia. he joint the team of cyclades 1972, was member of IFIP WG 6.1 and chaired the OSI architecture committee, who defined the OSI reference model. he received the sigcomm award 1991.

i had the chance to meet and talk with hubert zimmermann in july 2005. in memoriam, i did a short radio play, in which he tells how he came to networking in 1966, why he didn't leave paris in 1972, his time at ISO, and why a stronger support of the TCP/IP community at ISO might have made a difference in the late 1970s, early 1980s ...

" what else do you want to know": http://nomatic.org/static/antville/audio/files/050714hubertzimmermann.mp3

all the best, mariann unterluggauer



----Πρόχειρη Μεταγραφή-----

ΟΚ Θέλετε τη σύντομη η τη μακρά ιστορία ?

Θα αρχίζω απο την αρχή την ιστορίας μου στα Δίκτυα Υπολογιστών

Πρώτη μου δουλειά σε εταιρεία του Γαλλικού Υπουργίου Άμυνας το 1966 σε Επικοινωνίες και Υπολογιστές

Σχολείο μάθαινα για τηλεφωνικά δίκτυα, ηλεκτρονόμους, οι υπολογιστές ήταν στην αρχή ακόμη

Ασχολήθηκα με λογισμικό επικοινωνιών στο ΥΠ.ΑΜ. Που μάζευε και χειριζότανε μηνύματα, έκανε τα γραφικά τους στην οθόνη στο πλαίσιο του πρώτου πρότζεκτ στις επικοινωνίες διάρκειας 5 χρόνων.

Εμαθα πάνω στη δουλειά περι επικοινωνιών και σκέφτηκα ότι Χρειάζομαι Ακαδημαικό υπόβαθρο στα δίκτυα υπολογιστών δηλ. Κυρίως υπολογιστές τότε. Ετσι σκέφτηκα να πάω στις ΗΠΑ σε Πανεπιστήμιο και μίλησα σε ανθρώπους που είχαν πάει από την Γαλλία

Συνάντησα τον Louis Pouzin που είχε πάει στο ΜΙΤ Εργαζόταν τότε στην δια-σύνδεση Data Bases και μου εξηγησε τι έκανε στην Αμερική, πρότεινε "Ελα στη Ομάδα αντί να πας Stanford, MIT, UCLA και θα μάθεις περισσότερα.."

Είχε συνεργάτες από την εποχή του ΜΙΤ τους Lary Roberts (BBN) ,Vint Cerf (SRI), Kleinrock (UCLA) κλπ

Ετσι το 1972 πήγα στο Παρίσι μαζί με τον Louis Pouzin Το 1971 φτιάχτηκε η πρώτη εκδόση του ARPANET και μετά ήθελαν να κάνουν μια νέα έκδοση μαζί μας

Εμείς μάθαμε πολλά από αυτούς, καταλήξαμε στο σχέδιο CYCLADES , αποφύγαμε τα λάθη τους.

Το επόμενο σημαντικό σχετικό με την Ιστορία του Διαδικτύου ήταν η δημιουργία του IFIP Working Group

Μέσα σε αυτό άρχισαν να συναντιώνται εκπρόσωποι των διαφορετικών ομάδων από CYCLADES, από ARPANET, o D.Davies από το αγγλικό NPL (national physics lab)

Σταδιακά το IFIP WG απόκτησε international σύνθεση και οδήγησε στην ιδέα ότι τα στανταρς είναι το παν στην προσπάθεια να κάνεις Επιστήμη και Τεχνική περί του πως φτίαχνονται τα Δίκτυα Υπολογιστών. Αν δες έχεις στάνταρς τότε δημιουργείς ασύνδετες νησίδες

Υπήρχε η ΙΒΜ με μερίδιο 60% της αγοράς υπολογιστών που προωθούσε το δικό της "κλειστό" μοντέλο δικτύωσης το λεγόμενο SNA και αυτό φόβιζε την κοινότητα χρηστών ετσι οδηγηθήκαμε στην ιδέα για International computer communication standards

Φτιάχτηκε η ISO Commitee για αρχιτεκτονική ανοικτών συστημάτων και μια περίεργη τότε ορολογία για τις βασικές έννοιες.

Φτιάχτηκε το βασικό μοντέλο OSI με τα λεγόμενα στρώμματα (layers) σε διάταξη στοίβας.

Ηταν πρωτοβουλία από τους Βρετανούς που προέρχονταν από το IFIP WG και είχαν καλύτερη κατανόηση του πως δουλεύει ο ISO.

Στην ISO Commitee συμμετείχαν Κατασκευαστές από ΗΠΑ, Ευρώπη, Ιαπωνία αλλά δυστυχώς ο κορμός ανθρώπων του ARPANET δεν συμμετείχε, αν είχε θα είχαμε αποδεχθεί το TCPIP.

---Μεταγραφή τέλος----

(*) Μαζί με τους V.Cerf, R.Scuntlebury, Α.MacKenzie αντί αυτών που καθιερώθηκαν τελικά δηλαδή V.Cerf και R.Khan (δες αναφορά IEEE παραπάνω καθώς και παλαιότερο ποστάρισμα δικό μου για τον Αλεξ Μακένζυ). Σίγουρα ο όρος "πατέρας" είναι δημοσιογραφικής προέλευσης.

ΟΤΕ και Διαδίκτυο

Θα χρειαστούν περισσότερα ποσταρίσματα για να περιγράψω την εμπειρία της συνεργασίας που είχα με τον ΟΤΕ πριν τεθεί ζήτημα "δημόσιο διαδίκτυο" στην Ελλάδα. Η αρχή έγινε για να στηθεί η ΑΡΙΑΔΝΗ - το Εθνικό Δίκτυο Ερευνας στην Ελλάδα στα μέσα του '80 (*), η συνέχεια ήταν να αναλάβει ο ΟΤΕ την κατασκευή της Χ.25 υποδομής του ΑΡΙΑΔΝΗ μέχρι που ο ΟΤΕ αποφάσισε να αξιοποιήση την εμπειρία του "ΑΡΙΑΔΝΗ ΤΙ ?" και να δημιουργήσει τον πάροχο ΟΤΕΝΕΤ.

Η πρώτη επαφή με τον ΟΤΕ με πάει πολύ μακριά στις μέρες του ΑΡΙΑΔΝΗ Χ.25 (1986) και του Ευρωπαϊκού COSINE IXI (1988) αλλά και στην γνωριμία μου με πολλές υπηρεσίες, εργαστήρια και δραστηριότητες του ΟΤΕ όπως στο κτήριο με τον τηλεπικοινωνιακό κόμβο ΑΡYΣ (**) με τα Εργαστήρια Πιστοποίησης (πήρα άδεια για τα μόντεμ Alcatel Baseband το 1986) και τη χρήση του Δορυφορικού Σταθμού για τα διεθνή πειράματα ACTS NICE 1998 (global 360, symmetric TV, National Interconnection Experiments).

Η πρώτη επαφή έγινε με τα στελέχη του ΟΤΕ (Τζορτζίνης, Λάτσης, κ.α) που κάλεσε σε συναντήσεις εργασίας του ΑΡΙΑΔΝΗ ο Νίκος Μαλαγαρδής το 1986. Το 1988 πήγα στο Μέγαρο στο Μαρούσι για τον κόμβο ΙΧΙ Χ.25 στις εγκαταστάσεις του ΟΤΕ στην Κωλλέτη από τον Ολλανδικό PTT (UNISOURCE αργότερα). Μετά με τη προμήθεια από τον ΟΤΕ των κόμβων Χ.25 του ΑΡΙΑΔΝΗ κατασκευής TELEFONICA το 1989 και αργότερα με τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα του ΟΤΕ το 1994 για το ΑΤΜ. Το 1995 με τα στελέχη της OTE CONSULTIΝG για τη πρόταση κατασκευής του ΕΔΕΤ/ΓΓΕΤ από το σχήμα ΟΤΕ-ΑΡΙΑΔΝΗ-ΑΤΤ-DeteBerkom. Δυστυχώς η πρόταση λόγω ένστασης στο δημόσιο διαγωνισμό της ΓΓΕΤ δεν προχώρησε.

Η γνώση που αποκόμισα από τις συνεργασίες με τον ΟΤΕ εισερχόμενος στα εσωτερικά αυτής της μεγάλης βιομηχανίας ήταν μεγάλο μάθημα και εντυπωσιακή εμπειρία.

Το 1994 όταν τα πράγματα με την ΑΡΙΑΔΝΗ στο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ βάλτωσαν έστειλα βιογραφικό στον ΟΤΕ Δ/ση Τηλεπληροφορικής (κ.Πολυθεοδωράκης, κ.Τζωρτζίνης, κ.Οικονόμου) και είχα συνάντηση μαζι τους με αντικείμενο την πρόταση μου να μπεί ο ΟΤΕ στην παροχή υπηρεσιών διαδικτύου. Η επαφή αυτή τελικά δεν προχώρησε ούτε και το σχέδιο OTE - FORTHNET που έμαθα ότι υπήρχε στο τραπέζι τότε και που σχολίασα θετικά δείχνοντας τη μεγάλη διάσταση που έπρεπε να στοχεύσει ο ΟΤΕ κάτι που έλειπε από την ευρύτερη περιοχή Βαλκανίων- Μεσογείου. Πιστεύω ότι έπαιξα θετικό ρόλο στο να στραφεί ο ΟΤΕ προς το Διαδίκτυο.

To 1995 ήμουν μέλος της συνεργασίας SUN microsystems - ΠΟΥΛΙΑΔΗΣ Α.Ε και παρουσιάσαμε ένα σχέδιο υλοποίησης ISP από τον ΟΤΕ. Αργότερα έμαθα ότι υπήρχε εσωτερικός ανταγωνισμός που ακύρωνε τις διάφορες προσπάθειες. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και με το Χ.25 παλαιότερα. Το σχέδιο βέβαια δεν προχώρησε.

Ηταν η εποχή που 1-2 νέοι δημοσιογράφοι πίεζαν με δημοσιεύματα για το πόσο ακριβός ήταν ο ΟΤΕ με το dial-up X.25 και πόσο πτωχή πληροφοριακά ήταν αυτή η παροχή σε σχέση με την ARIADNE-T dial-up = Internet.

Τελικά η Διοίκηση του ΟΤΕ πήρε απόφαση να μπει στο Διαδίκτυο με θυγατρική μέσω κοινής προσπάθειας και καταστατικής συνεργασίας ΟΤΕ-ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ -ΜΕΤΣΟΒΕΙΟ και έτσι βρέθηκα στις ομάδες εργασίας σαν εκπρόσωπος της τεχνογνωσίας του ARIADNE-T για την επεξεργασία ενός Επιχειρησιακού Σχεδίου Internet OTENET. Συνεργάστηκα πολύ εποικοδομητικά και σε βάθος για 6-7 μήνες και έμαθα πολλά από στελέχη όπως Σ.Μπινιέτογλου, Σ.Συκάς, Ε.Βουλοδήμου, Σταυρακάκης και άλλοι.

Θυμάμε τις έντονες συζητήσεις για τα ποιά θα ήταν τα προϊόντα της ΟΤΕΝΕΤ, μάλιστα στην έκθεση COMDEX βγήκε και μια σχετική αφίσα από τον ΟΤΕ. Είχε προϊόντα όπως “Internet Exchange”, “Backbone Services” και “Εφαρμογές” κάτι που θεωρώ αφορά την επιρροή μου στην ομάδα εμπορικών θεμάτων πέρα από το κλασσικό dial-up.

Αργότερα τεχνικοί του ΟΤΕ ήρθαν στον ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ για να τους κάνει η ομάδα ΑΡΙΑΔΝΗ ένα Internet Demo, να δουν CISCO ρουτερ και SUN σερβερ και τα serial interfaces που διέθεταν για να περάσει η παροχή internet πάνω στο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο καθώς και τις εντολές διαχείρισης. Δήλωσαν αυτό ήταν μεγάλο μάθημα γιατί απομυθοποίησαν τα βασικά της τεχνολογίας του διαδικτύου.

Στην επίσημη παρουσίαση της ΟΤΕΝΕΤ δεν είχα πρόσκληση έτυχε να είναι καλεσμένος όμως ο ομιλητής που στην Ημερίδα της ΕΕΔΕ (1996) μετά την δική μου παρουσίαση για το διαδίκτυο είχε διατυπώσει στην παρουσίαση του την εκτίμηση ότι το διαδίκτυο δεν ήταν κατάλληλο για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Προσοχή, τεχνικά επιχειρήματα για τέτοιες εκτιμήσεις υπήρχαν απλά η εξέλιξη της έννοιας "διαδίκτυο" δεν ήταν ακόμα ορατή παρά μόνο σε ευαγγελιστές.

Βέβαια από την ΟΤΕΝΕΤ κάποια στιγμή μου πέρασαν μια πρόταση συνεργασίας σαν εκτίμηση της δουλειάς μου μαζί τους αλλά αυτό δεν αναιρεί την ειρωνία της τύχης παραπάνω.

(*) Με απόφαση Υπουργού (μέσα '90) η ΑΡΙΑΔΝΗ τροδοδότησε την δημιουργία του σημερινού ΕΔΕΤ .

(**) Ο θόρυβος των ηλεκτρο-μηχανικών ρελέδων (ηλεκτρονόμων), η εικόνα τους μου έδωσαν παρόμοια αίσθηση με την εικόνα των ψηφιακών παλμών CPU σε φασματογράφο όταν μάθαινα τα εσωτερικά του υπολογιστή στο Essex (prof.Tony Brooker 1974)